21 sentyabr 2021 - 16:10
Səudilərin Əfqanıstana tədricən sızmaq cəhdi – Araşdırma

Ər -Riyad Əfqanıstanla bağlı praktiki siyasət aparacaq və dini mövqeyindən istifadə edərək yeni hökumətə rəhbərlik etməyə çalışacaq. Bu arada, Taliban üçün əsas narahatlıqlardan biri, xarici yardımı və ya sərmayəni sürətləndirən qanuni bir hökumət olaraq tanınmaqdır. Deməli, Taliban keçmişə nisbətən daha yumşaq ola bilər.

Əhli-Beyt (əleyhimus səlam) – Xəbər Agentliyi ABNA-nın verdiyi məlumata əsasən, 1998-ci ildə Kabul, Əfqanıstana sığınan Əl-Qaidə lideri Usama bin Ladeni Səudiyyə rejiminə təhvil verməkdən imtina etdikdə, Ər-Riyad Əfqanıstandakı səfirliyini bağladı. 2001 -ci ildə Nyu Yorkdakı Dünya Ticarət Mərkəzinə edilən hücumdan sonra Ər -Riyad Əfqanıstanla bütün əlaqələrini kəsdi.

Lakin bununla belə Səudiyyə Ərəbistanı Əfqanıstanla əlaqələrini bu müddətdən artıq kəsə bilməz.

Bununla əlaqədar olaraq Yaxın Şərq İnstitutunun tədqiqatçısı "Məhəmməd Süleyman" Al-Monitor-a verdiyi müsahibədə bunları söyləyib: “ABŞ Əfqanıstanı tərk etdikdən sonra Ər-Riyad bu ölkədə yeni bir rol axtarır. 1990 -cı illərdə Ər -Riyad Əfqanıstanı tanıyan azsaylı paytaxtlardan biri idi və indi. Hazırda isə Səudiyyə Ərəbistanı ilə Taliban arasındakı əlaqələr ən az səviyyədədir.”

 

Səudiyyə Ərəbistanı ilə Əfqanıstan arasındakı əlaqələrdə uzun sürən soyuqluqdan sonra Ər -Riyad hansı çətinliklərlə üzləşəcək?

Əvvəlcə Qətər kimi bir neçə regional rəqibin Talibanla birbaşa əlaqəsi var idi. Qətər bu gün diqqət mərkəzindədir, çünki Kabul Hava Limanını idarə etməyə və təxliyə işlərində iştirak etməyə kömək edir.

Əslində Qətər, Taliban -ın Dohada ofisini açdığı 2013 -cü ildən bəri ABŞ -ın Əfqanıstanda əsas müttəfiqidir. 2016 -cı ildə də Taliban və devrilmiş Əfqanıstan Prezidenti Əşrəf Qani arasında sülh prosesi məhz Qətərdə başladı.

Belə ki, Səudiyyə Ərəbistanının bölgədəki bəzi rəqib ölkələri Kabildəki Taliban rəsmiləri ilə birbaşa əlaqədədir. Ər -Riyad Talibanla münasibətlərini 20 il əvvəlki səviyyəyə gətirə bilməsə, Əfqanıstanın daha çox irəliləyiş əldə edəcəyi ehtimal olunur.

Türkiyə, Kabil hava limanını idarə etmək üçün Qətərlə birlikdə çalışaraq təsirini artırmağa çalışır, lakin bölmələri təhlükəsizlik idarəçiliyinə qarışmadığı təqdirdə hava limanı missiyasına qatılmaq istəməyəcəkdir.

Qərbi Asiya (Yaxın Şərq) İnstitutunun tədqiqatçısı Məhəmməd Süleyman hesab edir ki, Səudiyyə Ərəbistanı Əfqanıstanla əlaqələrini bərpa etmək üçün İslamabadla münasibətlərindən istifadə edə bilər.

Ər -Riyad Əfqanıstanla bağlı praktiki siyasət aparacaq və dini mövqeyindən istifadə edərək yeni hökumətə rəhbərlik etməyə çalışacaq.

Bu arada, Taliban üçün əsas narahatlıqlardan biri, xarici yardımı və ya sərmayəni sürətləndirən qanuni bir hökumət olaraq tanınmaqdır.Deməli, Taliban keçmişə nisbətən daha yumşaq ola bilər.

 

Diqqət: Xəbərdən İstifadə Etdikdə Mənbəyə İstinad Lazımdır!