Əhli-Beyt (əleyhimus səlam) – Beynəlxalq Xəbər Agentliyi- ABNA: Faktlar göstərir ki, min il əvvəl müsəlman alimin yazdığı kitab robot texnologiyasının təməlini qoyub.
Az.shafaqna.com: Bu alim kim idi?
Robot texnologiyası və avtomatlaşdırılmış sistemlər adətən müasir dövrün ixtirası kimi qəbul edilir. Amma tarixi faktlar göstərir ki, bu sahənin təməlləri hələ 12-ci əsrdə, İslam sivilizasiyasının qızıl dövründə qoyulub.
Böyük müsəlman alim və mühəndis Əl-Cəzəri (1136–1206)özünün məşhur əsəri “Kitab fi ma’rifat al-hiyal al-handasiya”da (“Mühəndislik mexaniki qurğuların biliyi haqqında kitab”) yüzlərlə mexaniki cihazın layihəsini təsvir edib. Bu əsər su saatlarından və avtomatik əl yuyan qurğulardan tutmuş, musiqi çalan fiqurlar və insanvari mexanizmlərə qədər müxtəlif ixtiraları əhatə edir.
Əl-Cəzəri yalnız nəzəriyyə ilə kifayətlənməyib – hər bir qurğunun rəsmlərini, ölçülərini və işləmə prinsipini ətraflı şəkildə təqdim edib. Məhz bu səbəbdən onun kitabı orta əsrlərdə mexanika və mühəndislik sahəsində əsas mənbələrdən biri sayılır.
Müasir dövrdə alimlər və mühəndislər onun əlyazmalarına əsaslanaraq muzeylərdə, elmi layihələrdə bu ixtiraları yenidən qururlar. Bəzi hallarda müasir texnologiyalardan – 3D modelləşdirmə və printerlərdən – istifadə olunur. Bu isə İslam mədəniyyətinin elmi inkişafa verdiyi tarixi töhfələrin bu gün də aktuallığını göstərir.
Əl-Cəzərinin işləri yalnız texniki nailiyyət deyil, həm də İslam dünyasında elmə, yaradıcılığa və bilik paylaşımına verilən yüksək dəyərin parlaq sübutudur. Onun irsi bu gün də mühəndislər və gənc nəsil üçün ilham mənbəyidir.
Sizin rəyiniz